Susuz HoÅŸgeldi köyünden BaÅŸbakan DavutoÄŸlu’na çaÄŸri ;

7 YILDIR HALA SUYUMUZ YOK !

Roni Alasor,  XoÅŸgeli / Bulanık-MuÅŸ

Köyleri 2008 yılında Alparslan-1 Baraj suları altında kalan MuÅŸ’un Bulanık Ä°lçesi`ne baÄŸlı XoÅŸgeli (HoÅŸgeldi) köyü maÄŸdurları, BaÅŸbakan Ahmet DavutoÄŸlu ve CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’a çaÄŸrıda bulunarak, temiz içme suyu, kanalizasyon ve asvaltli yol gibi hayati önemdeki alt yapı kamusal hizmetlerden yararlanabilmeleri için yardımcı olmalarını istediler.  Köy sakinleri, 7 yıldır süren çilelerine son verilmesini bekliyorlar.  

 

Derme çatma evlerde yaÅŸamaya mahkum edilmiÅŸ köylüler ; ‘Yaklaşık 7 yıldır suyumuzu, ÅŸuanda kurduÄŸumuz yerleÅŸim yerinden 2-3 km uzaklıktan bidonlarla, at arabaları ve paslı tankerlerle getiriyoruz. Su özelikle yaz aylarında günlerce paslı tankerlerde kalınca bu deÄŸiÅŸik hastalıklara da neden oluyor. Kışın ise tezek sobaları üzerinde kar eritiyoruz. Yaz ayları hariç, üç mevsim çektiÄŸimiz çamurlu ve karlı yol çilesinın yanında kanalizasyon sorunu saÄŸlığımızı tehdit ediyor’ diyorlar.

Binlerce insan maÄŸdur ...

Temiz su sorunu-asfaltlı yol ve kanalizasyon sorunu sadece XoÅŸgeli köyüne özgü deÄŸil. Alparslan-1 Barajinın dolmasiyla, geçmiÅŸleri yüz yılara giden XoÅŸgeldî (HoÅŸgeldi) köyüne komÅŸu Okçular (Åžexweli), Dokuzpınar (QoÄŸak), Yoncalıöz (Xirbe), Olurdere (Kopo), Demirkapı (Akrag), DoÄŸantepe (Åžabarat) gibi bir çok köy de sular altına gümülmüÅŸ.

 

Köylülerin anlatıma göre ; 2008 yılı sonlarına doÄŸru kendilerini ziyaaret eden dönemin kaymakamı, köylülere, ‘Barajın dolması yaklaşık 18 ay alacak, 2009 yılının Mayıs ayında gelip sizlerle tekrar çay içeceÄŸiz, siz de buna göre hazırlanın’ diyor. Ancak aradan daha iki ay geçmeden, barajdaki su seviyesi hızla yükselince, köylüler evlerini, mezarlık ve camiilerini bırakarak kaçiyorlar ; ‘Barajdaki su seviyesinın yükselmesi kış ortasında olunca bu bizi oldukça hazırlıksız yakaladı ve büyük sorunlara neden oldu. Kış ortasında alalacele evlerimizi, mezarlıklarımızı, okul ve camilerimizi terk ederek, sadece yanımıza önemli ev eÅŸyalarımızı alıp, eski köyümüzün yamaçlarında derme-çatma inÅŸa edebildiÄŸimiz geçici baraka-evlere kaçabildik.’

Ev ve arazilerinın önemli bir bölümünün sular altına girmesinden sonra tarım-ziraat ve hayvancılık da yapamayan halkın bir bölümü, doÄŸup büyüdükleri ana-baba topraklarını terk ederek baÅŸta Ä°stanbul olmak üzere Türkiye metropollerine zorunlu göç ederken, halkın bir bölümü ise göç etmeyi red ederek eski köylerinin çevresine yerleÅŸmek zorunda kaliyor.

Ancak köylülerin su-kanalizasyon-asfaltlı yol vb gibi hayati önemdeki alt yapı kamu hizmetlerden yararlanması için hiç bir hizmet yapılmiyor. Sadece bazi köylerde ‘halkın dini ibadetlerini sürdürmesi için camii ve Kürd çocuklarının Türkçe eÄŸitimınde maÄŸdur olmaması için okullar açıliyor.  Köylülerin hazine - otlaklık alanlara yerleÅŸmek zorunda kalması ve bu yerlerin devlet tarafından ‘resmi yerleÅŸim alanları’ olarak tanınmaması ise ayri bir çile. Bazi köylerde, okul olmadığı için halk çocuklarını yıllarca baÅŸka köylere götürmek zorunda kaliyor.

Alparslan 1 Barajı’nın kısa tarihçesi

MuÅŸ’un Bulanık Ä°lçesi`ne baÄŸlı XoÅŸgeli (HoÅŸgeldi) ile diÄŸer civar komÅŸu köylerin hala sürmekte olan maÄŸduriyet ve çileleri bundan yaklaşık 18 yıl geriye gidiyor.  

Murat nehrinın geçtiÄŸi MuÅŸ`un Bulanık ile Varto ilçeleri arasında, temeli 1994 yılında dönemin DiÅŸiÅŸleri bakanı Hikmet Çetin tarafından atılan ve 2008 yılının sonlarına doÄŸru faaliyete geçen ‘Alparslan-1 Barajı’ Bulanık’a baÄŸlı çok sayıda köy ve mezranın mezarlıkları ve camiileriyle birlikte sular altına gümülmesine neden oldu.

Yılda 28-32 milyon dolar katkı saÄŸlayan MuÅŸ Alparslan 1 Barajı 2008 yılının Kasım ayı sonlarına doÄŸru törenle açıldı. Törene MuÅŸ Valisi ErdoÄŸan BektaÅŸ, AK Parti Çorum Milletvekili Murat Yıldırım, AK Parti MuÅŸ Milletvekilleri Medeni Yılmaz ve Seracettin Karayağız, DSÄ° Bölge Müdürü Mahmut Dündar, Ä°lçe Kaymakamları, Kurum ve KuruluÅŸların Daire amirleri katıldı. Dönemin DSÄ° 17. Bölge Müdürü, ÅŸuanda ise 16. Bölge / Ilısu Projesi Müdürü olan Mahmut Dündar ÅŸöyle diyordu ; ‘MuÅŸ Alparslan 1 Barajı 160 MW kurulu gücünde ve yılda yaklaşık 500 milyon KWh. enerji üretim kapasitesi ile milli ekonomimize yılda 30 milyon dolar fayda saÄŸlayacak önemli bir projedir’.

Resmi verilere gore, Alpaslan-1 Barajı ;  MuÅŸ Bulanık karayolunun 100. km’sinden kuzeybatı yönünde 25 km mesafede, Murat nehri üzerindedir.

Akarsuyu : Murat Nehri

Amacı Enerji : İnşaatın (başlama-bitiş) yılı 1995 - 2008

Gövde dolgu tipi  Kil çekirdekli kaya ve kum çakıl dolgu

Gövde hacmi : 3,78 hm3 

Yükseklik (talvegden) :88 m 

Normal su kotunda göl hacmi : 2 903,50 hm3 

Normal su kotunda göl alanı : 114,8 km2 

Güç : 160 MW 

Yıllık Üretim : 488,3 GWh